Onderzoek overheadkosten bij ziekenhuizen

gepubliceerd: 11-10-2018

Panteia heeft in opdracht van de Socialistische Partij (SP) een onderzoek uitgevoerd naar de ontwikkeling van de overheadkosten bij ziekenhuizen.

De SP wil over een onafhankelijk en goed onderbouwd inzicht beschikken over de ontwikkeling van de overheadkosten vóór de invoering van de marktwerking in de zorg en na de invoering daarvan. Het gaat niet alleen om het globale beeld, maar ook over de herkomst van overheadkosten. De SP kan hiermee in de tweede kamer een debat over gaan voeren.

Uit dit onderzoek van Panteia blijkt dat de indirecte kosten (kosten die niet direct betrekking hebben op de te leveren zorg aan cliënten) in de periode 1998 t/m 2014 weliswaar gestegen zijn, maar in verhouding minder sterk dan de directe kosten. Binnen de indirecte kosten zijn er wel uitschieters. Het gaat vooral om de 'echte' overhead (management, staf en administratie). Deze is veel sterker gestegen dan de totale indirecte kosten én dan de totale directe kosten. Dit ondanks het feit dat de capaciteit in termen van bedden, verpleegdagen en het aantal ziekenhuizen, in de loop der jaren is teruggelopen. Dit laatste is wél terug te zien in een daling van de facilitaire functies (hotelmatig, terrein- en gebouwgebonden functies).

De kostenstijgingen De kostenstijgingen zijn terug te zien in de periode 1998 t/m 2006 en in de periode 2006 t/m 2014. De groei van de kosten vóór 2006 is gemiddeld hoger dan na 2006. Op jaarbasis zijn er uitschieters van de indirecte kostenstijging in de periode 2001-2002 en 2009-2011. In de periode 2007 t/m 2014 neemt het algemene management (fte) toe met meer dan 12% per jaar.

Banen ontwikkeling Als er gekeken wordt naar het verschil in het aantal banen tussen de periode 1998-2006 en 2007-2014, blijkt dat bij de algemene ziekenhuizen het midden- en lagere management en het ICT personeel sterker is toegenomen dan de totale personeelsomvang. De stijging van het administratief personeel ligt in lijn met dat van het totale personeel. Verder constateert Panteia een daling van ander type ondersteunend personeel, zoals schoonmakers en personeel voor bedrijfsbeheer. Ook bij de universitair medische centra (UMC's) is het management en het ICT personeel in omvang sterker toegenomen dan de totale hoeveelheid personeel (in 2007-2014 ten opzichte van 1998-2006).

Methode van onderzoek Panteia heeft cijfers verzameld over de algemene ziekenhuizen, de UMC's en de categorale ziekenhuizen op basis van een drietal bronnen:

  • De Productiestatistieken van het CBS 1998 – 2014
  • De Economische Jaarstatistiek Ziekenhuizen, rapportages Kengetallen Nederlandse Ziekenhuizen, Financiële Statistiek en Personele Statistiek, Dutch Hospital Data, periode 2007 – 2014
  • De Enquête Beroepsbevolking van het CBS, periode 1998 - 2014
Deze bronnen overlappen elkaar, maar geven elk ook nieuwe inzichten. Panteia heeft deze bronnen benut door, onder meer, de ontbrekende informatie uit de ene bron aan te vullen met informatie uit de andere bron. Verder heeft Panteia met eigen bewerking de gegevens optimaal op elkaar afgestemd.

Neem contact op

Heeft u vragen of wilt u meer informatie? We staan u graag te woord.

Bel ons op: 079-322 20 00