Nederland telt meer dan 400.000 informele investeerders

Voor deze ondernemers kunnen informele investeerders een goed alternatief bieden. Informele investeerders zijn vermogende particulieren die een gedeelte van hun eigen vermogen in een bedrijf investeren in ruil voor aandelen, een achtergestelde lening of een combinatie hiervan. 

Hoeveel informele investeerders zijn er in Nederland actief en hoeveel geld zijn ze bereid te investeren in startende bedrijven? Deze vragen kunnen we beantwoorden op basis van de Global Entrepreneurship Monitor.

Global entrepreneurship monitor: een unieke databron over ondernemerschap en informele investeerders
Sinds 1999 vormt de Global Entrepreneurship monitor (GEM) een unieke internationale bron van gegevens over ondernemerschap. In het kader van de GEM worden elk jaar enquêtes onder de inwoners van tientallen landen gehouden, waaronder Nederland. De Nederlandse enquête is voorgelegd aan een representatieve steekproef onder de volwassen Nederlandse bevolking (18 jaar en ouder). 

Om te bepalen of iemand als informele investeerder in nieuwe bedrijven actief is geweest, vragen we respondenten of ze de afgelopen drie jaar persoonlijk geld in een nieuw bedrijf van iemand anders hebben gestoken (exclusief het kopen van aandelen van een nieuw bedrijf). Volgens deze omschrijving kunnen ook mensen die via crowdfunding in startende bedrijven investeren als informele investeerder beschouwd worden. 

3% van de volwassen bevolking is actief als informele investeerder
Ruim 3% van de volwassen bevolking in Nederland heeft de afgelopen drie jaar als informele investeerder in startende bedrijven geïnvesteerd. Voor 2017 komt dit neer op 400.000 tot 500.000 informele investeerders. Onder ondernemers is het percentage informele investeerders hoger dan onder niet-ondernemers, maar dit verschil lijkt de afgelopen jaren wel iets kleiner te worden (figuur 1).

figuur 1    Informele investeerders in Nederland (% van de volwassen bevolking)

Bron: GEM adult population survey 2014, 2015, 2016 en 2017

Informele investeringen meestal beperkt, maar investeringen van meer dan € 50.000 vormen geen uitzondering
Bij informele investeringen kan het om kleine, maar ook om heel grote investeringen gaan. Bij iets minder dan 20% van de informele investeringen gaat het om bedragen van maximaal € 1000,-. Aan de andere kant geldt dat ruim 12% van de informele investeringen bedragen van meer dan € 50.000,- betreft (figuur 2).

figuur 2    Geïnvesteerd bedrag door informele investeerders (2014 – 2017, gemiddeld per jaar)

Bron: GEM adult population survey 2014, 2015, 2016 en 2017

Informele investeerders investeren in ‘friends, family and fools’
Startende ondernemers wordt vaak aangeraden om als eerste een beroep te doen op ‘friends, family and fools’. Ook vanuit het perspectief van de informele investeerders kunnen we deze drie categorieën onderscheiden: 37% van de informele investeerders investeert in family (vooral naaste familieleden), 36% in friends (vrienden, buren en collega’s) en 27% in ‘fools’ (vreemden met een goed idee, overig). Informele investeerders in Nederland investeren niet alleen in mensen die ze al kennen, maar ook in vreemden die een goede business case hebben (figuur 3). 

figuur 3    Relatie informele investeerders met ondernemer waar ze in investeren

Bron: GEM adult population survey 2017